(عکس) نخستین سند ۴۰۰ ساله وقفی تهران جامانده از دوره صفویه
همشهری آنلاین نوشت: کلمه مولانا در ابتدای نامش نشان از بزرگی و درایت این فرد دارد. بر اساس متن این سند یا وقف نامه، تهران را شهر پاکان می نامند. در هر حال باید گفت که سند وقف موجود پس از موقوفات سلطان بیگم (خواهر شاه طهماسب) که در مکتب هرات رشد کرده است، قدیمی ترین سند وقفی موجود در تهران است که مربوط به ذی الحجه است. ۱۰۶۰. س. یعنی تقریباً ۴۰۰ سال پیش.
در بخشی از این سند آمده است: «چون مسجد بلدا طیبه تهران بر اثر حوادث زمانه ویران شد، اقدام به مرمت این مسجد کرد و موفق به تعمیر مسجد معروفی در کنار آن شد که در گذشته آن را مرمت می کرد. داخل مسجد بود.» و چون این دو مسجد منبع درآمدی نبودند که بتوان آن را صرف روشنایی و هزینه های جاری مسجد کرد، مشارالیه تصمیم گرفت شش ویترین در اطراف مسجد بسازد.
بهراد یعقوبی – تهران پژوه
نکته جالب این سند، قصد واقف است که «یکی از درهای شش گانه مغازه را به مؤذن می دهند تا هنگام نماز در آنجا اذان دهد و بقیه آن برای هزینه های جاری مسجد استفاده می شود». البته مسئولیت آنها به شخصی به نام عاشورا کرمانشاهانی امام جماعت شبستان عتیق این مسجد سپرده شد و پس از سالها این مسئولیت به شیخ جعفر سپرده شد. امروزه مدیریت این مسجد بر عهده عبدالزهرا ابراهیم زاده است که از سال ۱۳۷۴ به عنوان اوقاف و امور مساجد منصوب شده است.
حجت الاسلام محمود سعید از نوادگان آمیرزا مسیح نیز ریاست هیئت امنا و متولی شبستان چهلستان و متولی موقوفات عتیقه نیز در دست اولاد شیخ است. رضایی بد نیست بدانید مسجد جامع بازار قدیمی ترین مسجد تهران است که دارای ۷ مسجد به نام های مسجد شاه آبادی، مسجد عتیق، مسجد گرمخانه، مسجد چهلستون، مسجد استرآبادی، مسجد زیرزمین و مسجد جامع کوچک در ضلع جنوبی است. . اگرچه برخی معتقدند اولین بنای این مسجد در قرن پنجم و ششم هجری قمری ساخته شده است، اما سندی برای این ادعا منتشر نشده است.
لازم به ذکر است که از زمان انتخاب تهران به عنوان پایتخت کشور تا چند دهه اخیر، رویدادهای اجتماعی و سیاسی مهمی در مسجد جامع رخ داده است که اولین رویداد مهم، قتل گریبایدوف، سفیر شورشیان است. روسیه در ایران، پس از امضای عهدنامه ترکمنچا بین دولت ایران. و آن روسیه است. از دیگر اتفاقات مهم مسجد جامع بازار می توان به تجمع مردم تهران در این مسجد به درخواست میرزا حسن آشتیانی در جریان نهضت تنباکو اشاره کرد که پس از کشته شدن تعدادی از مردم توسط مردم کامران میرزا صورت گرفت.
